Μετά τη χθεσινή συνάντηση των Προέδρων της Ελλάδας και της Λετονίας, ακολούθησε συνέντευξη τύπου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ερώτηση και προς τους δύο Προέδρους που αφορά το έκτο πακέτο των κυρώσεων που θα επιβληθούν κατά της Ρωσίας. Θα είναι αρκετά ισχυρό προκειμένου να καταφέρουμε τελικώς να εξαναγκάσουμε τη Ρωσία να σταματήσει την εισβολή στην Ουκρανία; Και, επίσης, κυρία Πρόεδρε, πώς άλλαξε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ενδεχομένως την αντίληψη του θέματος των απειλών που δέχεται η Ελλάδα;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή υποστήριξε τη θέση της Ουκρανίας. Είναι ξεκάθαρο ότι υπήρξε μια απρόκλητη εισβολή στο έδαφος ενός κυρίαρχου κράτους. Έχουμε λοιπόν επιτιθέμενο, τη Ρωσία, και αμυνόμενο, την Ουκρανία. Η Ελλάδα υποστήριξε τη θέση φυσικά της Ουκρανίας, την ανάγκη επιβολής της διεθνούς νομιμότητας, στήριξε όσο μπορούσε τον ουκρανικό λαό και βεβαίως υποστηρίζει, πάντοτε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την επιβολή των κυρώσεων. Σχετικά με το έκτο πακέτο κυρώσεων σημειώνονται πράγματι αλληλοσυγκρουόμενες τοποθετήσεις από τα κράτη μέλη της ΕΕ, γιατί υπάρχουν διαφορετικά εθνικά συμφέροντα και η λήψη των αποφάσεων δεν είναι πάντα εύκολη. Η Ελλάδα πάντως είναι ξεκάθαρη στη θέση της και υποστηρίζει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας χωρίς επιφυλάξεις. Το αν οι κυρώσεις αυτές θα είναι επαρκείς για να σταματήσει ο πόλεμος, αυτό δυστυχώς το γνωρίζει μόνο ο Πρόεδρος της Ρωσίας.

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, για το πόσο άλλαξε η αντίληψη της Ελλάδας, νομίζω ότι η χώρα μου πάντα γνώριζε τον κίνδυνο και δυστυχώς την αναθεωρητική ατζέντα της γείτονος Τουρκίας. Επιθυμούμε σταθερά τον διάλογο και τις σχέσεις καλής γειτονίας, εφόσον όμως αυτά γίνονται σεβαστά και από τις δύο πλευρές. Η διεθνής νομιμότητα, ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας, είναι αδιαπραγμάτευτα για μας. Και φυσικά δεν πρόκειται να δεχθούμε ποτέ οποιαδήποτε αμφισβήτηση. Διότι ιδίως τελευταία ακούμε πολλά τέτοια επιχειρήματα από τη τουρκική πλευρά, έωλα επιχειρήματα με τα οποία, για παράδειγμα, αμφισβητείται η κυριαρχία στα νησιά μας. Ζούμε παραβιάσεις του εναέριου χώρου, έντονες και συνεχείς. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα διατηρεί την ψυχραιμία της, αποκρούει την εμπρηστική αυτή ρητορική και συνεχίζει να είναι ανοιχτή στον διάλογο με τις προϋποθέσεις που ανέφερα, πάνω από όλα με σεβασμό του διεθνούς δικαίου.

Ποια είναι η άποψη της Ελλάδας όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ; Επίσης: προτίθεται η Ελλάδα να υποστηρίξει τη διεύρυνση / ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ εδώ στις χώρες της Βαλτικής;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Για τη διεύρυνση και τις σχετικές αιτήσεις που υπέβαλαν η Σουηδία και η Φινλανδία, είναι σαφές ότι είναι εξαιρετικοί συνεργάτες του ΝΑΤΟ και επομένως θα είναι πολύ χρήσιμο να γίνουν και οι δυο αυτές χώρες δεκτές στη βορειοατλαντική Συμμαχία. Ελπίζω ότι και η Τουρκία, η οποία εξακολουθεί την πρακτική που πάντα κάνει, αυτό που αποκαλούμε «παζάρι» – προσπαθεί να επιτύχει ανταλλάγματα κάνοντας χρήση του βέτο για την ένταξη των δυο αυτών χωρών στο ΝΑΤΟ – θα δει και εκείνη τη σπουδαιότητα που έχει η διεύρυνσή του προς αυτή την πλευρά και θα αποσύρει τις ενστάσεις της. Αυτό θα το δούμε στο μέλλον. Ως προς την παρουσία και την ενίσχυση της παρουσίας του ΝΑΤΟ, νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο, ήδη το ανέφερε ο Πρόεδρος Levits, θα αποφασιστεί στη διάσκεψη που θα γίνει προσεχώς στη Μαδρίτη. Η χώρα μου θα ακούσει τα επιχειρήματα από τις διάφορες πλευρές και θα κρίνει αν θα δεχθεί την ενίσχυση αυτής της παρουσίας.

Η ερώτησή μου προς τον Πρόεδρο της Λετονίας είναι αν κύριε Πρόεδρε, γνωρίζοντας και το χθεσινό πακέτο κυρώσεων που αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απέναντι στη Ρωσία και αρχής γενομένης βέβαια με το πρώτο πακέτο όταν η Ρωσία ήταν απειλή και δεν είχε κάνει την εισβολή στην Ουκρανία, θα θέλατε να μας πείτε πώς βλέπετε το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη συγκυρία που η Ελλάδα δέχεται απειλή σε ό,τι αφορά στα σύνορά της, θα έπρεπε η ΕΕ ίσως να αποδεσμεύσει ένα πακέτο μέτρων το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει και την Τουρκία να σταματήσει να κάνει τέτοιες ενέργειες;

Η ερώτηση μου στην Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι ανάλογη. Κυρία Πρόεδρε, η Τουρκία χθες έφθασε να απειλήσει την κυριαρχία και τα σύνορα, τα νησιωτικά σύνορα της Ελλάδας. Θα ήθελα να μου πείτε αν σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, με ποια στάση των εταίρων και των συμμάχων μας στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ θα ήσασταν ευχαριστημένη, θα ήταν η Ελλάδα ευχαριστημένη, ποια θα είναι η πρέπουσα κατά τη γνώμη σας;

EGILS LEVITS: Η Λετονία πάντοτε και σταθερά υποστήριζε τη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο, τους διεθνείς κανόνες. Ποτέ δεν αναγνωρίσαμε οποιεσδήποτε αλλαγές εδαφικής επικράτειας, οι οποίες επιβλήθηκαν διά της βίας είτε στην Ουκρανία είτε στην Κύπρο. Και γι’ αυτό ακριβώς συμμεριζόμαστε πλήρως την κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα πρέπει το ζήτημα να επιλυθεί με έναν τρόπο, ο οποίος θα εγγυηθεί τον σεβασμό του διεθνές δικαίου. Σε ό,τι αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι κυρώσεις είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο. Η ιδεολογία της Ρωσίας είναι επιθετική και όσο παραμένει έτσι εμείς θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε και να αποτρέπουμε τις επιθετικές ενέργειες και τις απειλές της. Οι οικονομικές κυρώσεις αποτελούν έναν από τους τρόπους, με τους οποίους μπορούμε να διασφαλίσουμε κάτι τέτοιο. Όμως οι κυρώσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Θα πρέπει να βοηθήσουμε την Ουκρανία, η οποία μάχεται για την ανεξαρτησία της, προασπίζοντας παράλληλα τις κοινές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι λοιπόν δική μας υποχρέωση να προσφέρουμε στην Ουκρανία όλα τα απαραίτητα μέσα για να μπορέσει να αμυνθεί. Θεωρούμε επομένως ότι όχι μόνο πρέπει να συνεχιστεί η επιβολή κυρώσεων, αλλά αυτές να ενισχυθούν, ώστε η Ρωσία να αναγκασθεί να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Η Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή, όπως και διαχρονικά, έχει βρεθεί στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία υποστήριξε τον αμυνόμενο, ένα κυρίαρχο κράτος που δέχεται άδικη και απρόκλητη επίθεση και που μάχεται για τις ευρωπαϊκές αξίες. Όπως γνωρίζετε, η χώρα μου έστειλε βοήθεια, όχι μόνο ανθρωπιστική, αλλά και αμυντικό εξοπλισμό. Και αυτό θα συνεχιστεί, απ΄ ό,τι είδατε, και με τη συμφωνία του Πρωθυπουργού μας με τον Καγκελάριο Σολτς, για την αποστολή πρόσθετου στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία.

Η χώρα μου πάντοτε υπερασπίζεται τη διεθνή νομιμότητα και τις διεθνείς αρχές και αξίες, με όποιο κόστος απαιτείται. Εφόσον η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, και η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, έχουμε την απαίτηση να εφαρμόζονται οι αρχές που διέπουν τους διεθνείς αυτούς οργανισμούς. Σε περίπτωση επομένως κινδύνου, η Ελλάδα αναμένει την ίδια συμπεριφορά από τους συμμάχους της. Όπως ακριβώς η ίδια, υπερασπιζόμενη τη διεθνή νομιμότητα, υποστήριξε την Ουκρανία που δεν είναι καν μέλος των οργανισμών αυτών, έτσι και αυτοί θα πρέπει να καθιστούν σεβαστή τη διεθνή νομιμότητα, αλλιώς δεν έχουν λόγο ύπαρξης.